Over ons

In 1998 startte Stad Gent met een integraal Lichtplan voor de binnenstad. Niet alleen straten en pleinen worden op een samenhangende manier uitgelicht, maar ook monumenten en beeldbepalende gebouwen.

De stadsverlichting legt het accent op architecturale details van gebouwen, schept sfeer en geeft straten en pleinen een identiteit. Kortom, het Gentse Lichtplan, dat wereldwijd reeds in de prijzen viel, doet de bezoeker de stad ’s avonds op een andere manier beleven.

In 2011 organiseerde Stad Gent, als aanvulling op het Gentse lichtplan, voor het eerst een Lichtfestival. Het Lichtfestival is een gratis evenement en laat bezoekers de stad op een andere manier beleven. Gedurende de festivalperiode volgen bezoekers een parcours door de stad met innovatieve installaties en originele kunstwerken.

De bezoeker komt zo op een laagdrempelige manier in contact met lichtkunst en kunst in de publieke ruimte. Kunst, design en technologie worden geïntegreerd in de verschillende lichtkunstwerken en zorgen voor de nodige portie magie en verwondering in de Gentse straten.

Iedere editie worden andere delen van de stad belicht, vandaar dat het Lichtfestival telkens een wisselend parcours heeft.

Al sinds de eerste editie weet Lichtfestival Gent de vinger aan de pols te houden en zet het sterk in op lokale verankering en cocreatie met verschillende lokale actoren.

Lichtfestival biedt onder meer Gentse artiesten en studenten de kans om het Lichtfestival mee vorm te geven, telkens met het oog op een goede balans tussen lokaal, jong en aanstormend talent gecombineerd met meer gevestigde waarden. Zo zijn verschillende lokale artiesten en studenten uit de creatieve opleidingen, die hun vuurdoop beleefden op het Lichtfestival Gent, ondertussen doorgegroeid tot meer gevestigde waarden op binnen- en buitenlandse festivals.

Verder mikt Lichtfestival Gent ook steeds op cocreatie en participatie, waarbij een oproep gedaan wordt naar de Gentse inwoners om hun bijdrage te leveren aan de lichtkunstwerken. Van “hier licht Gent” over “lockdownlights” tot “It’s a question of blue”. Elke editie zijn er werken waar de Gentenaars actief aan bijdragen.

Het succes van Lichtfestival Gent nam met elke editie in stijgende lijn toe. Tijdens de eerste editie, in 2011, bezochten 200.000 mensen het Lichtfestival. Sindsdien groeide het Lichtfestival gestaag, met 450.000 bezoekers in 2012, 640.000 bezoekers in 2016 tot ongeveer 800.000 bezoekers in 2018 en 2021. In 2024 bezochten 600.000 mensen het Lichtfestival.

Lichtfestival Gent werd zowel nationaal als internationaal opgemerkt en al snel volgden gelijkaardige initiatieven in andere Belgische steden, waaronder Brussel, Brugge en Oostende. De deelnemende artiesten aan de eerste edities van Lichtfestival Gent waren ook snel te zien op andere lichtfestivals. Er ontstond een nieuwe trend rondom kunst, design en technologie die zich snel verspreidde, niet alleen in België, maar zelfs over de landsgrenzen heen.

Ondanks de opkomst van verschillende andere lichtspektakels, weet Lichtfestival Gent toch zijn koppositie als artistieke voorloper en trekker in België te behouden dankzij volgende elementen en continu vernieuwende initiatieven:

Duidelijke boodschap

De doelstelling van het lichtfestival blijft om de bezoekers te verwonderen en charmeren met toegankelijke kunst in de publieke ruimte en een gevarieerd aanbod aan kunstwerken. Kunst die verbaast, verwondert en een indruk nalaat bij elke bezoeker met de stad als context en canvas.

Vernieuwende installaties

Bij iedere editie blijft Lichtfestival Gent oog hebben voor een mix tussen lichtkunst, videomapping en meer spectaculaire werken waarbij de nieuwste technologieën steeds geïmplementeerd worden. Denk maar aan Artificial Intelligence (AI), drones, lasertechnologie, satellietbeelden, European Space Agency (ESA) technologie, ESA datavisualisatie, earth observation satellite… Maar ook door aandacht te hebben voor ambachten zoals bij Reï.

Wisselend parcours

Gent is een stad die veel te bieden heeft op vlak van architectuur, kunst, technologie, cultuur, design… Om de veelzijdigheid van de Arteveldestad in de kijker te zetten en de bezoekers te blijven inspireren, gaat Lichtfestival Gent iedere editie opnieuw op zoek naar nieuwe delen in de stad om te belichten. Al zes edities lang is er een wisselend parcours, waar andere lichtfestivals meestal binnen dezelfde perimeter blijven.

Selectieproces van kunstenaars

Lichtfestival Gent gaat actief op zoek, in binnen- en buitenland, naar geschikte artiesten. Daarnaast zoekt Lichtfestival Gent ook steeds naar samenwerking met verschillende hoger onderwijsinstellingen die creatieve richtingen aanbieden zoals LUCA of KASK.

Laagdrempelig aanmeldproces

Voorafgaand aan elke editie lanceert Lichtfestival Gent een open call die, in vergelijking met andere lichtfestivals, zeer laagdrempelig is. Iedereen met een goed (rudimentair) idee, kan een voorstel indienen. Er worden geen standaarden gesteld. Verder biedt de stad ook steeds productionele en technische ondersteuning voor beginnende of niet-professionele inschrijvers en worden ideeën uitgewerkt tot concrete installaties.

Cocreatie van inwoners

Het lichtfestival is er in de eerste plaats voor de Gentenaren. Daarom vindt Lichtfestival Gent het dan ook belangrijk om hen de nodige inspraak en participatiemogelijkheden aan te bieden. Bij iedere editie worden er meerdere installaties voorzien waar inwoners actief kunnen aan deelnemen. Zo waren er de voorbije edities: Hier Licht Gent, Gent in 3D, The sound of Light, Dancing House , The Cloud, Keys of Light, Een Warm Nest , Lockdownlights, Dive into a Sea of Colours en Gentse Gezichten.

Wat volgt is een opsomming van de belangrijkste inspanningen die Lichtfestival Gent maakt om een zo duurzaam mogelijk evenement op poten te zetten.

• Lichtfestival Gent is lid van International Light Festivals Organisation (ILO) en ondertekende het duurzaamheidscharter.
• Keuze eventlocatie: Het evenement vindt plaats in de stad en maakt maximaal gebruik van bestaande infrastructuren, de aanwezige context en canvas van de stad. De opbouwstructuur is dus zeer beperkt.
• Mobiliteit: Het parcours van het Lichtfestival is vlot bereikbaar te voet, met de fiets, tram/bus en trein. Door het uitgebreide parcours en de vrije instap (geen startpunt, geen tickets, toegang, registratie…) heeft men vanuit de 4 windrichtingen verschillende mogelijkheden om ter plaatse te geraken met elke mogelijke vervoersmodus. Er worden bemande en bijkomende fietsenstallingen voorzien, daarbovenop wordt een autoparking ook omgetoverd tot een tijdelijke fietsenstalling.
• Transport artiesten: De artiesten worden voorzien van alle nodige informatie om met openbaar vervoer naar het Lichtfestival af te reizen. Stad Gent biedt hen ook de mogelijkheid om de op- en afbouw van de installatie voor hun rekening te nemen, zodat de artiest geen onnodige verplaatsing moet maken.
• Transport installaties: Er worden coöperaties met andere lichtfestivals aangegaan om een werk niet eenmalig te maken. Onnodig transport wordt ook zo veel mogelijk vermeden door bijvoorbeeld na afloop van een lichtfestival het werk meteen over te brengen naar het volgende evenement en daar op te slaan, in plaats van het werk terug te brengen naar de thuisbasis van de artiest.
• Water en energie: Technisch wordt er steeds gezocht naar de meest energiezuinige en milieuvriendelijke materialen. Moderne technieken en projectoren werken tegenwoordig met zuinigere alternatieven, en waar stroomvoorziening niet via de klassieke kanalen mogelijk is, wordt gekeken naar de meest milieuvriendelijke invulling. Door het maximaal doven van de openbare verlichting blijft het meerverbruik van stroom tijdens het lichtfestival heel beperkt. Enkel waar nodig, in functie van publieksspreiding, worden er extra toiletwagens geïnstalleerd op het parcours.

• Afval en materialen: Er worden afspraken gemaakt met IVAGO voor extra afvalophalingen tijdens de duur van het lichtfestival en er worden doorheen het parcours verschillende extra afvalkorven bijgeplaatst. Er is een beperkte oplage van een papieren plan van het Lichtfestival en er wordt steeds duidelijk verwezen naar alle online informatie die beschikbaar is.

Ondanks de pioniersrol weet het Lichtfestival Gent nog steeds de Gentenaar te charmeren. Bijna 7 op de 10 Gentenaars bezoekt per editie 1 of meerdere keren het Lichtfestival, wat het Lichtfestival tot het meest toegankelijke evenement van Gent maakt.

Naar volgende edities toe blijft de organisatie steeds inzetten op de sterktes van het evenement, namelijk de stad als canvas, cocreatie en participatie.